Паян ирхи 8 сехет тӗлӗнче Етӗрне районӗнче кӗпер ҫине кӗнӗ вырӑнта инкек пулнӑ. ШӖМ пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫамрӑк арҫын пысӑк машина кустӑрми айне пулса вилнӗ.
СуперМАЗ водителӗ, 21 ҫулти каччӑ, машинӑна юсама шутланӑ, анчах кустӑрмисене ятарлӑ хатӗрпе ҫирӗплетсе тӗкӗлемен. Ҫав вырӑнта вара ҫул кӑштах тӑвайккиллӗ, водитель ҫакна шута илмен ахӑртнех.
Каччӑ юсав тунӑ чухне пысӑк машина каялалла чакнӑ, водителе таптанӑ. Вӑл йывӑр сурансене пула ҫавӑнтах вилнӗ.
Палӑртмалла: сӗт турттаракан ҫак машина – Комсомольски районӗнчи предприятин.
Етӗрне районӗнчи Анат Ачак ялӗнче пурӑнакан тивӗҫлӗ канури хӗрарӑма суд тӗрмене хупмасӑр икӗ ҫуллӑха айӑплама йышӑннӑ. Ватӑскер пахчара макӑнь ӳстернӗшӗн явап тытнӑ.
Мӑкӑнӗ хӑйех шӑтса тухнӑ-ха, анчах хӗрарӑм вӗсене тӑпӑлтарман. Йӑран ҫинче ӳсекенскерсене пахча ҫимӗҫпе пӗрле шӑварнӑ. Пӗтӗмпе 400-е яхӑн тӗм пулнӑ. Ӳсен-тӑранра вара наркотик хутӑшӗ – пия-морфин – пур.
Ҫурла уйӑхӗн 2-мӗшӗнче полицейскисем пахчара мӑкӑнь ӳснине курнӑ, 392 тӗме кӑкласа туртса илнӗ.
Судра хӗрарӑм айӑпне йышӑнман.
Етӗрне районӗнчи Мӑн Сӗнтӗр ял тӑрӑхӗн администрацийӗнче пушар тухнӑ. Ку инкек паян ҫур ҫӗр иртни 2 сехетре пулнӑ.
Инкеклӗ лару-тӑру министерствин Чӑваш Енри управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, Совет урамӗнче вырнаҫнӑ кирпӗч ҫуртра икӗ пӳлӗм – пӗтӗмпе 150 тӑваткал метр – ҫуннӑ. Телее, пушарта шар курнисем пулман.
Ял тӑрӑхӗн администрацийӗн ҫуртӗнче лавкка, Раҫҫей почтин тата Ростелекомӑн офисӗсем пулнӑ.
Монополипе кӗрешекен федераци службин Чӑваш Енри управленийӗ регионти ҫӳп-ҫап илсе тухакан «МВК «Экоцентр» тата «Траст-Вега» тулли мар яваплӑ общество тӗлӗшпе ӗҫ пуҫарнӑ. Вӗсем конкуренцие хӳтӗлесси пирки калакан саккуна пӑснӑ-мӗн.
Ҫӗртме уйӑхӗн вӗҫӗнче регионти оператор «Трас-Вега» фирмӑпа килӗшӳ алӑ пуснӑ. Унта палӑртнӑ тӑрӑх, иккӗмӗшӗн Шупашкарти Калинин тата Ленин районӗсенче, Ҫӗнӗ Лапсар поселокӗнче, Ҫӗнӗ Шупашкарта, Шупашкар, Красноармейски, Ҫӗрпӳ, Етӗрне, Сӗнтӗрвӑрри районӗсенче ҫӳп-ҫап илсе тухмалла. «ГрандСити» тулли мар яваплӑ общество тата Филиппов харпӑр усламҫӑ монополипе кӗрешекен службӑна кун пирки ҫӑхавланӑ – аукциона ӗҫӗн пысӑк калӑпӑшне шута хурса йӗркеленӗ, ҫавна май пӗчӗк услам субъекчӗсем унта хутшӑнайман имӗш. Вӗсем палӑртнӑ тӑрӑх, аукциона ҫӳп-ҫап илсе тухмалли рынока монополизацилес тӗллевпе йӗркеленӗ.
РФ Следстви комитечӗн следстви органӗсем Етӗрне районӗнчи Йӑванкасси ялӗнчи пӗр ҫӗрте тӗпленсе ӗҫлемен арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. 50 ҫулти арҫына РФ Пуҫиле кодексӗн 318-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе (влаҫ ҫыннине хирӗҫ вӑйпа усӑ курни) преступлени тунӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ.
Следстви шухӑшланӑ тӑрӑх, 2019 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Сӑр юханшывӗ ҫинче Раҫҫей пулӑ хуралӗн ӗҫченӗ виҫӗ арҫын пулӑ сӗрнине асӑрханӑ. Вӑл пулӑҫсем патне хӑйӗн киммипе ишсе пынӑ. Виҫӗ пулӑҫран пӗри инспектор кимми ҫине сиксе каҫнӑ та ӑна шыва тӗксе ӳкерме хӑтланнӑ. Вӑй ҫитейменнине кура вӑл йывӑҫ кӗсмен илсе инспектора пилӗкрен ҫапнӑ.
Пулса иртнине специалистсем халӗ малалла тӗпчеҫҫӗ. Пуҫиле ӗҫ пуҫарнине прокурор ырланӑ.
Шупашкар хулинче авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, вӑл шӑматкуна лекет, ӑшӑ парӗҫ.
Хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков авӑн уйӑхӗн 18-мӗшӗнче ятарлӑ хушӑва алӑ пуснӑ. Документа хула мэрийӗн сайтӗнче пичетленр. Унта ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх предприятийӗсен хваттерсене тата социаллӑ пӗлтерӗшлӗ объектсене ӑшӑ хӑҫан ҫитересси пирки каланӑ.
Хутса ӑшӑтмалли сезон республикӑн тӗп хулинче авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗнче пуҫланӗ. Ӑшша чи малтанах пульницӑсене, ача пахчисене тата шкулсене ҫитерӗҫ.
Аса илтерер: ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑхра кӗрхи тата хӗллехи тапхӑра епле хатӗрленнине тунтикун Чӑваш Ен Правительство ҫуртӗнчи канашлура тишкернӗччӗ. Элӗк, Патӑрьел, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Комсомольски, Красноармейски, Муркаш, Пӑрачкав, Вӑрмар, Шӑмӑршӑ, Етӗрне, Елчӗк районӗсенче ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх предприятийӗсем ҫуртсене ӑшӑ пама хатӗррине пӗлтернӗччӗ.
Ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑхра кӗрхи тата хӗллехи тапхӑра епле хатӗрленнине ӗнер Чӑваш Ен Правительство ҫуртӗнчи канашлура тишкернӗ. Михаил Игнатьев тунтикунсерен ирттерекен ларура Михаил Васильевич кӑҫал хӗллехи тапхӑр иртерех пуҫӑнма пултарасси пирки каланӑ.
«Ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑхра тӑрӑшакансен социаллӑ объектсене, нумай хваттерлӗ ҫуртсене ӑшӑ иртерех пама хатӗр пулмалла. Ахальлӗн ҫивӗч респираторлӑ вирус инфекцийӗпе, ытти чирпе аптӑракансен шучӗ ӳссе кайӗ. Вӑл вара ҫемье хыснине пырса тивӗ», – тенӗ Михаил Игнатьев.
Республикӑн Строймин ертӳҫи Алексей Грищенко ӗнентернӗ тӑрӑх, хӗле мӗнпур объектӑн 98 процентне хатӗрлесе ҫитернӗ.
12 муниципалитетра: Элӗк, Патӑрьел, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Комсомольски, Красноармейски, Муркаш, Пӑрачкав, Вӑрмар, Шӑмӑршӑ, Етӗрне, Елчӗк районӗсенче — ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх предприятийӗсем ҫуртсене ӑшӑ пама хатӗр.
Чӑваш Енри 8 фермера суд айӑплӑ тесе йышӑннӑ. Хайхискерсем федераци тата республика хыснисенчен суя мелпе субсиди илнӗ.
Суд сакки ҫине Шупашкар хулинчи, Комсомольски, Вӑрмар, Куславкка, Тӑвай тата Етӗрне районӗсенчи ҫынсем ларнӑ. Вӗсенчен 4-шӗ – хресчен-фермер хуҫалӑхӗн (ХФХ) ертӳҫисем, иккӗшӗ ял хуҫалӑх предприятийӗсен пуҫлӑхӗсем, пӗри ҫак дожноҫра унччен ӗҫленӗ.
Следстви тата суд палӑртнӑ тӑрӑх, 2014 ҫулта ХФХ тата ял хуҫалӑх предприятийӗсен ертӳҫисем Шупашкарта пурӑнакан 37 ҫулти арҫынпа калаҫса татӑлнӑ та суя документсем хатӗрленӗ. Унта мелиораци хатӗрӗ туяннине кӑтартнӑ, хакне хӑпартса ҫырнӑ. Ҫак документсене вӗсем ЧР Ял хуҫалӑх министерствине субсиди илме тӑратнӑ. Ҫапла майпа вӗсене 128 пинрен пуҫласа 2 миллион тенкӗ таран куҫарса панӑ. Вӗсем федераци тата республика хыснисене 9 миллион тенке яхӑн тӑкак кӳнӗ.
Следстви вӑхӑтӗнче иккӗшӗ тӑкака (2,9 миллион тенке) саплаштарнӑ. Ыттисенчен ЧР Ял ухҫалӑх министерстви валли 5 миллион ытла тенкӗ шыраса илӗҫ.
Чӑваш Ен Финанс министерстви республикӑри район-хуласенче кӑҫалхи ҫичӗ уйӑхра хысна епле тулнине тишкернӗ. Харпӑр хӑй тупӑшне пухасси 20 муниципалитетра пӗлтӗрхи кӑрлач-утӑ уйӑхӗсенчинчен лайӑхланнӑ. Ҫак енӗпе уйрӑмах лайӑх ӗҫленисем: Етӗрне районӗ (ӳсӗм 16,6%), Пӑрачкав районӗ (14,9%) Ҫӗмӗрле хули (14,5%). 6 муниципалитетра тупӑш шайӗ чакнӑ. Ҫӗнӗ Шупашкарта, сӑмахран, 9,8% пӗчӗкленнӗ, Сӗнтӗрвӑрри районӗнче — 5,7%, Куславкка районӗнче — 4,3%.
Вырӑнти бюджетсене 3281,1 млн тенкӗ налук килнӗ, ку вӑл пӗлтӗрхи танлаштаруллӑ тапхӑртинчен 5,1% нумайрах. Налук мар тупӑшсем — 986,6 млн тенкӗ (2018 ҫулхи танлаштаруллӑ тапхӑртинчен 7,8% ытларах).
Районсемпе хуласем 14171,5 млн тенкӗ тӑкакланӑ. Ҫав шутран 65,6 процентне вӗрентӳ отраслӗ валли уйӑрнӑ, наци экономикине — 8,1%, патшалӑхӑн ыйтӑвӗсем валли — 8,0%.
Самар хулинчи культурӑпа социаллӑ хутшӑнусен центрӗ чӑваш халӑхӗ тта ытти наци пирки видеофильм ӳкерме пуҫланӑ. Нумаях пулмасть вӗсем Канаш тата Комсомольски районӗсенче пулнӑ.
Самар журналисчӗсем ҫак проекта Раҫҫей Президенчӗн гранчӗпе пурнӑҫлаҫҫӗ. Вӗсем Чӑваш Енре кӑна мар пулӗҫ, Мари, Пушкӑрт, Удмурт, Мӑкшӑ, Тутарстан республикисене, Киров, Чулхула, Ӗренпур, Пенза, Самар, Сарӑту, Чӗмпӗр облаҫӗсене тата Пермь тӑрӑхне ҫитме палӑртнӑ. Пирӗн патра вара виҫӗ кун пулнӑ.
Культура еткерлӗхӗ пирки видеофильм ӳкерекенсем халӑх хӑйнеевӗрлӗхне упракансемпе, халӑх пултарулӑхне аталантаракансемпе тӗл пулаҫҫӗ. Самар журналисчӗсем юмах-халапри сӑнарсене касса кӑларакан Алевинӑпа Евгений Ларинсемпе, Етӗрне районӗнчи Пӗрҫырланти «Сӑр Ен» ансамбльпе тата ыттисемпе курнӑҫнӑ.
Журналистсен культура еткерлӗхне упрама пулӑшакан энциклопедире пӗтӗмпе ведофильм пулмалла. Ҫав шутра – чӑваш халӑхӗ пирки те.
+20.3 °C